گردآورنده:
روابط عمومی جماعت دعوت و اصلاح چابهار
این شهرستان در جنوب شرقی ایران، جنوب استان سیستان و بلوچستان واقع شده است. شهر چابهار مرکز شهرستان با وسعتی در حدود 14900کیلو متر مربع در ناحیهای با مختصات جغرافیایی 24درجه و 17دقیقه و 45ثانیه عرض شمالی و 60درجه و 38دقیقه طول شرقی واقع شده است. ارتفاع شهر چابهار از سطح دریا بهطور متوسط 10متر میباشد.
همچنین فاصلهی شهر چابهار تا تهران 2886کیلومتر و فاصلهی آن تا مشهد 1700 و فاصلهی آن تا زاهدان 730کیلومتر است. شهرستان چابهار بههمراه شهرستان کنارک حدود 300کیلومتر مرز آبی با دریای عمان دارد. این مرز نسبتاً وسیع، موقعیت نسبتاً ممتاز به این شهرستان بخشیده است.
آب و هوا:
این منطقه بهطور کلی دارای تابستانهای گرم و مرطوب و زمستانهای معتدل میباشد و از نظر اقلیمی به علت بارندگی کم جزو مناطق خشک ایران محسوب میشود. به لحاظ جغرافیایی نیز منطقهی مورد نظر در ناحیهی آب و هوایی جنب استوایی واقع شده است.
ویژگیهای اجتماعی و فرهنگی شهرستان
با توجه به موقعیت شهر چابهار امروزه میتوان این شهر را یکی از کانونهای تلاقی فرهنگهای عربی- هندی و ایرانی دانست.
موقعیت ویژهی جغرافیایی و اقتصادی چابهار:
این منطقه واقع در استان سیستان و بلوچستان از شمال پس از عبور از استان خراسان جنوبی به کشورهای آسیای میانه و افغانستان و از شرق به کشور پاکستان و از جنوب به دریای عمان و اقیانوس هند و آبهای بینالمللی، آفریقا و شرق آسیا و اروپا و دریای مدیترانه راه دارد. دسترسی مستقیم به آبهای آزاد و قرار داشتن در خارج از خلیجفارس و همینطور عدم آسیبپذیری در مواقع بحرانی، موقعیت استراتژیکی را برای ایجاد یک کریدور ارتباطی بین کشورهای آسیای میانه و سایر کشورهای جهان فراهم آورده است. براساس پیشبینی محققان سازمان ملل در زمینهی حمل و نقل بینالمللی، حدود نیمی از حمل و نقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط جهان انجام میشود. از مجموع 3 کریدور حمل و نقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای این امر پیشبینی کردهاند. 2 کریدور از ایران میگذرد و چابهار نقطهی عبور جنوبیترین کریدور شرقی- غربی جهان خواهد بود.
این کریدور از «دروازهی ابریشم» در چین آغاز میشود و قلب اقتصاد این کشور یعنی استان کانتون را تغذیه کرده و به سرزمین آسای جنوب شرقی میپیوندد و پس از طی این مسیر وارد هندوستان شده و با پوشش مهمترین شهرهای این ناحیه مانند کلکته، جایپور، حصیر آباد، کراچی و بنقاسم به چابهار میرسد. به بیان دیگر چابهار در حقیقت یکی از چهار راههای کریدور جنوبی تجارت جهانی نیز تلقی میشود. چابهار تنها بندر اقیانوسی ایران است که قابلیت پهلوگیری کشتیهای اقیانوسپیما را دارد. این بندر قابلیت تبدیل به یک ابر بندر منطقهای و بینالمللی را داشته و میتواند نقش بهسزایی را در تجارت و اقتصاد ایران ایفا نماید.
بندر چابهار در گذر از سه شاهراه شمال و جنوب، مهمترین مزیت ترانزیتی جهان را به خود اختصاص داده و در این اقیانوس از کانال سوئز نیز مهمتر است.
جاذبههای گردشگری:
جاذبههای طبیعی:
1-خلیج چابهار و جلوهگاه طلوع و غروب خورشید
2-ساحل صخرهای
3-رودخانهی باهوکلات
4-اسکلهی ماهیگیری: در چابهار چندین اسکلهی صیادی وجود دارد که اسکلههای صیادی تیس، رمین، پسابندر از بقیه دیدنیتر هستند. اسکله تیس در داخل محوطه منطقه آزاد و رمین در 10کیلومتری و پسابندر در 84کیلومتری چابهار قرار دارد.
5-تالاب لیپار: در 15کیلو متری بندر چابهار بعد از روستای رمین در مسیر جادهای ساحلی گواتر در تنگهای صخرهای مشرف به درهای سبز و زیبا قرار دارد. آبگیر آن به طول 14کیلومتر میباشد که محل رویش گونههای گیاهی چون درختچه گز، کلیر و چش و محل زمستان گذرانی پرندگانی چون چنگر، فلامینگو، کشیم، انواع حواصیل طاووس کن، باقرقره، تیهو، عقاب، دشتی، خوتکا میباشد.
6-ارتفاعات فرسایش یافته
7-گلفشان: در جنوب شرق ایران 20گلفشان وجود دارد که پنج مورد آنها بین بندر جاسک و میناب، 9مورد بین چابهار و بندر جاسک و شش مورد دیگر هم بین چابهار و مرز ایران و پاکستان بهویژه شمال خلیج گواتر واقع شدهاند. گلفشانهای ایران بیشتر در جلگهی ساحلی دریای عمان بهخصوص بلوچستان جنوبی تمرکز دارند و بیشتر آنها فعال بوده اما فعالیت آنها در فصول مختلف از سالی به سال دیگر تغییر پیدا میکند.
این پدیده بهطور عمده در فصول مختلف سال بهویژه مواقع پرباران از جاذبههای نادر و دیدنی محسوب میشود. گلفشانها در میان بومیان ساکن سیستان و بلوچستان به نامهای مختلفی مشهور است. مردم منطقه گواتر، جلگهی دشتیاری و شرق بلوچستان گلفشان را به لهجهی محلی «بوتن» و اهالی چابهار، کهیر و زرآباد آن را «گلپاشان» و «ناپک» به معنای ناف زمین یا ناف دریا مینامند.
یکی از دیدنیهای حیرتانگیز شهرستان چابهار کوههای گلفشان آن است که مهمترین آنها در نقطهای نزدیک به کنارک به نام بندر «تنگ» قرار دارد. گلفشان واقع در تنگ یا «بولوبولو» در جنوب شرق ایران و در 95کیلومتری غرب بندر کنارک و در دشت کهیر نرسیده به روستای تنگ در زمینی مسطح واقع است. این گلفشان دارای سه تپهی کوچک بوده که یکی از آنها شبیه آتشفشان و فعال است و بقیه آنها نیز از چند سال پیش به صورت غیرفعال درآمدهاند. در بلندای این تپهها، دهانههایی به قطر چند سانتیمتر وجود دارد و از دهانهی گلفشان فعال کنونی بهطور متناوب گل خاکستری رنگ خارج شده و به سوی دامنهها سرازیر میشود.
دورهی تناوب این پدیده نادر و زیبا 10تا 15دقیقه است که این عمل با لرزش خاک همراه بوده و گاهی به هنگام خروج گل صدایی، همانند شلیک تفنگ از آن به گوش میرسد. کوه گلفشان بندر تنگ با ارتفاع تقریبی 100متر و قطر قاعده کمی بیش از 100متر در فاصله حدود 100کیلومتری چابهار قرار دارد. اطراف این کوه را بیابانی وسیع فراگرفته که این بیابان نیز همچون خود کوه نتیجه اتفاقهای درون زمین است. در فاصله حدود 200متری از کوه چالهای به عمق حدود دو متر ایجاد شده که برای رسیدن به کوه باید وارد این چاله شد. به علت نزدیکی زیاد این منطقه به اقیانوس هند و همچنین شکل خاص پوستهی زمین در این ناحیه، پوستهی اقیانوس با شیب بسیار تندی در زیر این منطقه به داخل زمین فرو میرود که باعث به وجود آمدن فشارهای زیادی به پوسته زمین و خروج آب همراه با گل و لای میشود.
این عامل مهمترین دلیل بوجود آمدن گلفشانها و چشمههای آب معدنی فراوان در منطقه به حساب میآید. سرد بودن گل و عدم وجود بخار همراه آن، تاییدی بر صحت ادعای ذکر شده است.
8-تمساح پوزه کوتاه
9-سواحل چابهار (دریای عمان)
10-غارهای بان مسیتی: در 5کیلومتری شمال غربی روستای تیس در دامنه کوه شهباز بند یک غار طبیعی و دو غار مصنوعی در کنار هم قراردارند. غار اول طبیعی و بهصورت نیم دایره که با استفاده از روش تراشکاری داخل غار و دهانه آن توسعه یافتهاند که یک مقبره کوچک از گچ بهصورت دو سطح افقی بر روی یکدیگر قرار دارند که آثار تراش به خوبی در آن آشکار است. غار سوم که طول دهانهی قوسی آن حدود 20متر است. ظاهراً این غارها جزو یک واحد تأسیسات ساختمانی بوده و به منزله حجرههای و توقفگاههای معبد یا پرستشگاهی بوده است.
11-کوههای مینیاتوری و تپههای مریخی: کوههای بدلند یا همان مریخی نیز از مناظر بدیع چابهار میباشند که به موازات ساحل از منطقه کچو تا خلیج گواتر کشیده شدهاند و از پدیدههای ژئومورفولوژی این ناحیه هستند.
12-اکوسیستم جنگلهای دریایی (حراء) در ناحیه ساحلی خلیج گواتر در فاصله 100کیلومتری چابهار بهطرف شرق در خور باهو کلات و مصب رود که به دریا میریزد. جنگل حراء یا مانگرو قراردارد.
جاذبههای تاریخی و مذهبی:
1-روستای قدیمی تیس
2-قلعهی پرتغالیها: در 5کیلو متری روستای تیس در امتداد جاده ساحلی بر فراز تپهای بنا نهاده شده است. این قلعه به دلیل پیشینه تاریخی و سیاسیاش در دورانهای مختلف تاریخی مورد توجه بوده است. پرتغالیها در زمان استقرارشان در تیس آن را بنا نهادهاند و بعدها در دورهی قاجاریه مورد بازسازی قرار گرفت. برخی معتقدند قدمت تپهای که این قلعه بر فراز آن بنا نهاده شده است به دوران ما قبل تاریخ برمیگردد که اثبات این فرضیه گواه وجود فرهنگ صیادی هزاره سوم قبل از میلاد در این منطقه است.
3-ویرانههای تیس کوپان: در دهستان کمبل سلیمان و روستای تیس کوپان آثاری از ویرانههای قدیمی در دره تیس کوپان باقی مانده است و این دره از درهی تیس بزرگتر است.
4-قلعه انوشیروان (نوشروان کلات): بر فراز کوهی واقع در بخش دشتیاری دهستان باهو کلات در 2کیلومتری روستای سنگان و دک باهو قرار دارد قدمت این قلعه به 300سال پیش باز میگردد.
5-قلعهی پاتیل (پتیلی کلات) : این قلعه بر روی تپهای خاکی در دهستان پلان در روستای گیتیگ قرار دارد و آثاری از قبیل فسیل حیوانات و صدفهای دریایی در محل دیده میشود. در قسمت بالای کوه تکههایی از ظروف سفالی پراکنده است و آثاری از برج و بارویها دیده میشود که به مرور زمان به کلی تخریب شدهاند.
6-محوطهی باستانی دمب کوه: در فاصله 90کیلومتری چابهار و نزدیک مرز ایران و پاکستان بخش دشتیاری در فاصله 5/2کیلومتری روستای بلورمچی قرار گرفته است. قبور موجود در این محوطه باستانی حدود 4500تا 5000تخمین زده میشوند.
7-ساختمان قدیمی تلگرفخانه:
8-آرامگاه سید غلامرسول
9-قدمگاه خضر
وضعیت اجتماعی: ساکنان بومی این شهرستان بلوچ هستند و کارمندان و سرمایهگذارانی از سایر نقاط استان و ایران در آن سکونت گزیدهاند. در این شهر علاوه بر اهلسنت که مذهب اکثریت ساکنان است جعفری اثنیعشری، بریلوی، باطنی شش امامی، بهایی و ذکری وجود دارد، که معمولاً از جاهای دیگر مهاجرت نمودهاند.
این شهر بهخصوص در نواحی حومه شهر و روستاهایش بافت قبیلهای دارد و قبایلی با ریشههای عربی و هندی در آن زندگی میکنند. در این میان جدگالها از جمعیت قابل توجهی برخوردارند و بیشتر در دشتیاری و حومه شهر ساکن هستند. آنها ریشهای هندی (از سند) دارند و زبان جدگالی نیز که در میانشان رایج است از لهجههای سِندی است.
چابهار در صید و صیادی، صنایع دریایی، تولید میوههای گرمسیری و حمل و نقل دریایی اهمیت و موقعیت ویژه دارد.
شخصیتهای بارز:
الف) گذشته
1-شیخ احمد سیاد (میرین): دکترای علوم حدیث و محدث برجسته
2-حاج کریم بخش سعیدی: سیاستمدار و بزرگ خاندانی که در دوران گذار از ملوک الطوایفی به تثبیت حکومت مرکزی نقشی سازنده برای بلوچستان داشت.
3-میر عبدیخان سردارزهی: بزرگ خاندان و مبارز خودمختاری در دوران پهلوی که نقطه عطفی در مبارزه بلوچها است.
ب ) عصر حاضر
مولوی عبدالرحمن ملازئی (سربازی)
امام جمعهی چابهار و مدیر و مؤسس جامعة الحرمین الشریفین چابهار
حضرت مولانا عبدالرحمن ملازئی فرزند ملا احمد در سال 1324 ش در روستای انزا بخش سرباز شهرستان ایرانشهر متولد شد. وی از شش سالگی در خانه نزد پدر و مادر از قواعد حروفشناسی و هجاهای قرآن کریم درس را آغاز کرد. سپس در مسجد محل که به صورت مکتب دایر بود، دورهی ابتدایی را گذرانده و توأم با آن از هفت سالگی در دبستان روستای مجاور ثبت نام کرده و دورهی مقدماتی رادر خانه، نزد پدر و برادرشان حضرت مولانا محمدعمر و دو سال دوره سطح را در مدرسهی عزیزیه روستای انزا و سال سوم سطح تا دورهی خارج را در مظهر العلوم کراچی پاکستان گذراند و مدرکی تحت عنوان سند العالم دریافت کرد. فنون تجوید و قرائت را در محضر اساتیدی چون مولانا زکریا و قاری حبیب الله خوانده و پس از شرکت در یک آزمایش اختصاصی در محضر شیخ قراء العالم یعنی شیخ محمود خلیل الحصری و شیخ عبدالباسط عبدالصمد مصری مدرک تخصص در قرائت را دریافت کرد.
رشتههای تخصصی علوم القرآن تفسیر و مناظره را به ترتیب نزد محدث بزرگوار سید محمد یوسف بنوری و مفسر نامور مولانا عبدالغنی جاجروی و علامه دوست محمد قریشی فرا گرفت و مدرک لازم را دریافت کرد.
در سال 1344 ش به وطن بازگشت و در حوزهی علمیهی عزیزیهی انزا به تدریس تجوید قرائت و علوم دینی پرداخت.
مدتی بعد به نیابت عموی خود مولانا گل محمد امام جمعهی اهل سنت ایرانشهر به خطابه و امامت جمعه آن شهر مشغول شد.
درسال 1346ش بنا به دعوت و اصرار شدید مردم شهرستان چابهار برای امامت جمعه به این ناحیه مهاجرت و ساکن شد.
در سال 1371ش درآزمون تعیین سطح علوم روحانیان اهل سنت در دانشکدهی الهیات تهران شرکت کرد و مدرک سطح 3 که آن وقت از سوی وزارت فرهنگ و آموزش عالی و به موجب بخشنامههای متعدد معادل دکتری اعلام گردیده بود دریافت داشت.
مدارس دینی شهرستانهای چابهار و کنارک
جامعة الحرمین الشریفین چابهار
در سال 1349 هجری شمسی پایه و اساس این حوزهی علمیه توسط مولانا عبدالرحمن ملازئی(سربازی) پی ریزی شد و در سال 1351 هجری شمسی تکمیل گردید و با پذیرش 40 طلبه از شهر چابهار و 5 طلبه شبانهروزی از سایر نقاط شهرستان چابهار و تحت مدیریت مولانا عبدالرحمن آغاز به کار کرد. مدرسه بتدریج شکل مرکز بزرگ علمی به خود گرفت و دارای تشکیلات و فعالیتهای زیر گردید:
بخش حفظ قرآن کریم: مأموریت آن آموزش قرآن است که به سه رشتهی روخوانی، حفظ و قرائت و تجوید تقسیم می گردد.
بخش آموزش علوم دینی: فعالیت آن آموزش علوم و معارف اسلامی است که به رشتههای زیادی چون تفسیر، اصول تفسیر، حدیث، اصول حدیث، فقه، اصول فقه، بلاغت، فلسفه، منطق، عقاید، تاریخ، سیرت، ادبیات، صرف و نحو میپردازد.
تمام این علوم در دورههای مختلف ابتدایی، مقدمات، سطح و خارج در مدرسه جامعة الحرمین الشریفین چابهار تدریس میشوند.
حوزه حدود 500 طلبه دارد که نیمی از آن شبانه روزیند. و حدود 150 طلبه نیز فقط یک شیفت در حوزه هستند که شیفت دیگر را در مدارس آموزش و پرورش تحصیل میکنند.
در این حوزه علاوه بر مدیریت محترم بیش از 40 نفر مدرس و9 نفر کارمند مشغول به خدمتاند. بعضی از مدرسان به صورت شبانهروزی در مدرسه بسر میبرند.
بخش انتشارات: مدرسه علاوه بر فعالیتهای آموزشی کارهایی در زمینهی نشر کتاب و نشریات مختلف انجام داده است. بیشتر این آثار ترجمه و یا نگارش خود مولوی عبدالرحمن است. تاکنون کتابها و نشریات زیر توسط این مدرسه چاپ و نشر گردیده است:
1- مقام صحابه 2- عظمت صحابه 3- مصائب صحابه 4- حکایات صحابه 5- فضایل قرآن 6- شهسوار کربلا 7- راز دلبران 8- اسلامیات9- شمشیرخالد بر گردن مالد 10- سوسیالیسم کفر است 11- گرگ در پوستین میش 12- معمولات یومیه 13- عقاید اهلسنت 14- فیصله حق 15 – نافع الانام 16- فضایل رمضان 17- فضایل تبلیغ 18- مقالاه الاشراف 19- تحذیر المشتاق 20- مبادی الفقهیه 21- آشنائی با آثار افکار و احوال سید ابوالاعلی مودودی 19- حدیقة الصفا 20- ترجمه برکات مکیه وغیره
نشریات: 1- کلمات طیبات 2- حضرت ابوبکر صدیق 3- شهبانوی اسلام حضرت عائشه صدیقه 4- امهات المومنین 5- حضرت عثمان ذی النورین 6- درس عبرت برای بی نمازان 7- پیشنهاد 8- شجره طیبه 9- چهرههای درخشان در پرتو قرآن 10- نشریه هشدار 11- نشریه نسیم ساحل.
فعالیت دعوت و تبلیغ: طلاب مدرسه در گذشته دستههای جماعت تبلیغی تشکیل میدادند و به ارشاد مردم میپرداختند. اکنون طلاب در شبهای جمعه به مسجدها رفته و به کار تبلیغ و ارشاد میپردازند. در شهر چابهار و نواحی آن نیز جلساتی برگزار و مولانا عبدالرحمن ملازئی نیز (قبل از تشدید بیماری) به سخنرانی میپرداختند.
مدرسه خدیجة الکبری (بخش خواهران): حوزهی علمیه چابهار دارای حوزه خواهران به نام مدرسه خدیجة الکبری میباشد که علوم اسلامی از سال اول تا دوره حدیث تدریس میشوند در این قسمت بیش از 15 استاد خواهر و10 استاد برادر مشغول تدریساند و بیش از 700 خواهر طلبه به تحصیل اشتغال دارند و تاکنون بیش از 200 خواهر فارغ التحصیل شدهاند.
مکاتب و شعب حوزه (حوزههای تحت نظارت): با فعالیت مدرسه و در نتیجه فارغ التحصیل شدن تعداد کثیری حافظ قرآن و مدرس، مکتبها و شعبههای زیادی تاسیس و شروع فعالیت نمودند. که در شهر چابهار و اطراف 23 حوزه و مکتب تحت مدیریت یا نظارت جامعة الحرمین فعالیت دارند.
سایر حوزههای شهرستانهای چابهار و کنارک:
حوزهی علمیه دارالعلوم نوبندیان:
این حوزه با مدیریت مفتی محمد حسن سنگانی در قسمت خواهران و برادران فعال است که تحصیلاتشان را از سال اول تا چهارم مقدمات در این حوزه ادامه میدهند و شعبه ناظره و حفظ این حوزه تقریباً با 70 نفر به صورت فعال دایر میباشد و بطور کلی 19 استاد دارد و میانگین طلاب این حوزه به 100 نفر میرسد. و قابل به ذکر است که این حوزه در ایام تعطیلات تابستانی و ایام نوروز با برگزاری کلاسها صرف نحو و تجوید و سیرت رسول (ص) و... بسیاری از تشنگان علم و دانش دینی را سیراب نموده است.
حوزهی علمیهی سلمان فارسی نگور:
این حوزه با مدیریت مولانا عبدالرحمن عارفی در دو بخش خواهران و برادران مشغول کار است و از سال اول اعدادی تا سال سوم مقدمات را تدریس میکند و دارای 8 استاد و 12 طلبه پسر بوده و همچنین تقریباً تعداد 60 نفر در قسمت شعبه ناظره و حفظ این حوزه مشغول به تحصیل میباشد.
حوزهی علمیهی فاروقیهی پسابندر:
این حوزه که به همت مولانا منیر احمد برومند تأسیس گردید و از سال اول اعدادی تا چهارم مقدمات را دارد. در حال حاضر این حوزه 28 طلبه و 13 استاد دارد و همچنین در این حوزه حدوداً 60 نفر در شعبه حفظ و ناظره به صورت فعال دایر میباشد و نیز در منطقه یکی از مدارس موفق به حساب میآید.
حوزهی علمیهی ماندیرو (واقع دربخش تلانگ):
این حوزه با مدیریت مولانا عبدالقادر کتری زاده در منطقهی دشتیاری در سطح سال اول اعدادی تا چهارم مقدمات، فعال است در حال حاضر این حوزه 25 طلبه و 8 استاد دارد و همچنین این حوزه در قسمت خواهران و شعبهی حفظ و ناظره حدود 100 نفر طلبه فعال دارد.
حوزهی علمیهی ماندیرو (واقع در بخش پلان):
با مدیریت مولانا دوست محمد بادپا
این حوزه با مدیریت مولانا دوست محمد بادپا یکی دیگر از حوزههای فعال منطقهی دشتیاری میباشد و در حال حاضر با تعداد 27 طلبه و 11 استاد در حال خدمت به مردم محروم منطقهی دشیاری میباشد که از سال اول اعدادی تا چهارم مقدمات در این حوزه تدریس میشود و حدود 120 نفر دختر و پسر در قسمت ناظره و حفظ این حوزه مشغول تحصیل میباشند.
حوزهی علمیهی دارالسنه سندسر:
این حوزه توسط مرحوم دکتر احمد سیاد در بخش زرآباد کنارک تأسیس شد که پس از تجربه مدیران مختلف، اکنون تحت مدیریت شیخ محمد طاهر سیاد (فرزند شیخ) با 11 مدرس و 107 طلبه که اکثر آنها شبانهروزی میباشند در منطقه زرآباد فعال میباشد. این مدرسه، تأثیر بسزایی بخصوص در زمان خود شیخ فقید بر منطقه محروم زرآباد و سایر بلوچستان داشته است.
مدرسهی فاروق اعظم سورو:
این مدرسه با مدیریت مولوی ابراهیم افغان زهی در حال حاضر با 11 نفر استاد و 146 نفر طالب و 107 نفر طالبات در بخش زرآباد کنارک مشغول بکار است.
مدرسهی دارالقرآن کلیری:
این مدرسه با مدیریت ملا عبدالوهاب با 2 نفر استاد و 40 نفر طالب که 15 نفر شبانهروزیاند در حال فعالیت میباشد.
مدرسه احسن العلوم درک (شاخهای از جامعة الحرمین الشریفین چابهار )
این حوزه با مدیریت طالب العلم مراد محمد دریانورد و با 1 نفر استاد و تعداد 80 نفر از خواهران و تعداد 30 نفر پسر و با همکاری شاگردان خود مدرسه در حال حاضر انجام وظیفه میکند.
مدرسه فاروقیهی بندر تنگ (کنارک):
این حوزه با مدیریت مولوی عبدالقدیر ملک رئیسی و با 4 استاد و 100 شاگرد پسر و 39 شاگرد دختر درحال خدمت میباشند.
مکتب حیدریهی کهیر(کنارک):
این مکتب با مدیریت مولانا نواب حوت و با 9 استاد و تعداد 150طلبه پسر و 160 طلبه دختر فعالیت مینماید.
مکتب مدنی چهار بیتی:
با مدیریت مولانا اسحاق حوت و با 5 استاد، این مکتب با 90 نفر پسر و 140 نفر دختر در حال حاضر فعالیت دارد.
مدرسهی تحفیظ القرآن بانسنت:
این مدرسه با مدیریت مو لانا مراد محمد خداشناس که یکی از شاخههای مدرسه حیدر کرار سرگان است در حال حاضر با 5 استاد و 138 نفر پسر و 98 نفر دختر، دایر میباشد.
مدرسهی حیدر کرار سرگان:
این حوزه با مدیریت مولانا عبدالاحد سرگانی در طی چند سال اخیر خدمات شایسته را انجام داده است و در حال حاضر با تعداد 14 مدرس 90 نفر شاگرد پسر و 160 نفر شاگرد دختر در حال خدمترسانی به مردم منطقه میباشد و حدود 7 مکتب را در روستاهای اطراف تحت نظارت دارد.
مدرسهی عزیزیهی کنارک:
این حوزه با مدیریت کنونی مولانا عبدالمالک ملکی پور(یکی از دو امام جمعه اهل سنت کنارک) یکی دیگر از حوزههای فعال در منطقه میباشد که خدمات شایستهای را برای مردم منطقه انجام داده است و در حال حاضر با 12 نفر مدرس و 150 نفر طالب به صورت فعال دایر میباشد و دارای حوزه خواهران و بخشهای حفظ قرآن نیز است.
مدرسهی صدیقیهی کنارک:
این حوزه با مدیریت مولانا عبدالغفور نیک بین نیز یکی از حوزههای فعال شهرستان کنارک میباشد که خدمات شایستهای را برای مردم منطقه انجام میدهد با 14مدرس و 180 طلبه در حال حاضر فعالیت خود را منطقه ادامه مید
موقعیت جغرافیایی و وسعت شهرستان چابهار با مساحتی حدود 17 هزار و 155 کیلومترمربع در منتهیالیه جنوب شرقی ایران در کنار آبهای گرم دریا عمان و اقیانوس هند قرار گرفته است. این شهرستان از جانب شمال به شهرستانهای ایرانشهر و نیکشهر و از جنوب به دریای عمان و از شرق به پاکستان و از غرب به استانهای کرمان و هرمزگان محدود است.
[ادامه مطلب را در اینجا بخوانید ...]
Self-Inductor
سلف (L):
سلف یا سیم پیچ، سیم هادی معمولی است که پیچانده شده است. سلف المانی است که انرژی الکتریکی را توسط میدان الکترومغناطیسی در خود ذخیره می کند. سلف از دو قسمت اصلی تشکیل شده است.
در سلف های با خود القایی زیاد در صورتی که هسته از هوا باشد ابعاد سلف بزرگ می شود، بنابراین هسته ی مناسب در صنعت الکترونیک فریت ها هستند. در شکل زیر تعدادی از فریت های آماده برای سلف ها و ترانسفورماتورها نشان داده شده است.
از سیم پیچ ها در ساختمان ترانسفورماتورها، موتورهای الکتریکی، فیلتر ها، بلندگو، میکروفون، گوشی و غیره استفاده می شود.
فریت: به طور کلی اصطلاح (فریت) به مواد سرامیکی ای گفته می شود که دارای خواص فرومغناطیس باشند. فریتی که در سلف ها بیش تر استفاده می شود در شمار فریت های نرم هستند.
میدان مغناطیسی سلف: هرگاه از یک سیم جریان عبور کند در اطراف سیم یک میدان مغناطیسی ایجاد می شود. اگر مقدار جریان ثابت باشد ، شدت میدان مغناطیسی در هر نقطه از اطراف سیم ثابت خواهد بود. همچنین در این حالت جهت میدان مغناطیسی نیز همواره ثابت خواهد بود . اما در صورتی که مقدار جریان متغیر باشد، در اطراف سیم یک میدان مغناطیسی متغیر ایجاد خواهد شد . یعنی در این حالت شدت و جهت میدان مغناطیسی پیوسته تغییر می کند. اما در هر حال شدت میدان مغناطیسی ایجاد شده، در هر لحظه در نزدیکی سیم بیشتر است و هر چه از سیم دورتر شویم میدان مغناطیسی ضعیف تر می شود . حال اگر یک سیم راست را پیچیده و به شکل فنر درآوریم ، با عبور جریان از آن، میدان مغناطیسی اطراف حلقه های این سیم پیچ با هم جمع شده و یک میدان مغناطیسی قوی تر را تشکیل می دهند که این میدان مغناطیسی شبیه به میدان مغناطیسی اطراف یک آهن ربای دائم می باشد. به این سیم پیچ ، بوبین یا سلف نیز می گویند . در شکل زیر علامت اختصاری سیم پیچ نمایش داده شده است.
زمانی که از یک هادی جریان متناوبی عبور می کند در یک نیم سیکل جریان متناوب ، یک میدان مغناطیسی در اطراف سیم پیچ ایجاد می شود و سپس به تدریج از بین می رود . در نیم سیکل بعدی نیز میدان مغناطیسی در جهت مخالف ایجاد می شود و سپس به تدریج از بین می رود و این روند ادامه می یابد . زمانی که میدان مغناطیسی در حال ایجاد شدن است ، خطوط میدان مغناطیسی از مرکز هادی به طرف خارج گسترش می یابد و میدان مغناطیسی در حال گسترش به وسیله هادی قطع می شود و در نتیجه در دو سر هادی ولتاژی القا می شود . با کم شدن میدان مغناطیسی و قطع شدن خطوط میدان توسط هادی ، مجدداً ولتاژی در هادی القا می شود .
بنابراین افزایش و یا کاهش جریان در هادی ، سبب گسترش و یا فروکش کردن میدان مغناطیسی در اطراف هادی می شود و متناسب با تغییرات میدان ، ولتاژی در دو سر هادی القا می گردد . این خاصیت را خودالقایی می گویند . توجه داشته باشید که اگر جریان عبوری از هادی ثابت باشد ، میدان مغناطیسی ایجاد شده نیز ثابت خواهد بود و لذا ولتاژی در دو سر هادی القا نمی شود . ولتاژ القا شده در هادی دارای مقدار و جهت است . مقدار این ولتاژ به میزان تغییرات شدت میدان مغناطیسی و اندوکتانس هادی بستگی دارد . تغییرات میدان مغناطیسی نیز خود وابسته به سرعت تغییرات جریان و یا به عبارتی وابسته به فرکانس جریان و همچنین وابسته به مقدار جریان است . اما برای تعیین جهت ولتاژ القا شده در دو سر هادی از قانون لنز استفاده می شود .
قانون لنز: طبق قانون لنز جهت ولتاژ القایی همواره به گونه ای است که با عامل به وجود آورنده اش مخالفت می کند . یعنی هنگامی که جریان افزایش می یابد ، جهت ولتاژ القایی به گونه ای است که با افزایش جریان مخالفت می کند و هنگامی که جریان کاهش می یابد ، جهت ولتاژ القایی به گونه ای است که با کاهش جریان مخالفت می کند . بنابراین همواره ولتاژ داده شده به دو سر سیم پیچ با ولتاژ القا شده در سیم پیچ 180 درجه اختلاف فاز دارد . یعنی با زیاد و کم شدن ولتاژ داده شده به دو سر یک سیم پیچ در یک جهت ، ولتاژ القا شده در سیم پیچ در جهت مخالف آن زیاد و کم می شود.
اندوکتانس سیم پیچ: در مورد اندوکتانس سیم پیچ باید گفت که اندوکتانس مهمترین مشخصه یک سیم پیچ و در حقیقت یکی از خصوصیات فیزیکی یک سیم پیچ است که مقدار آن وابسته به جنس هسته سیم پیچ ، تعداد دور سیم پیچ ، طول سیم پیچ و سطح مقطع سیم پیچ است و طبق تعریف ، اندوکتانس هر سیم پیچ نشان می دهد که به ازای یک آمپر در ثانیه تغییر در جریان، چند ولت در سیم پیچ القا می شود. مقدار اندوکتانس هر سیم پیچ از رابطه زیر محاسبه می شود.
که در این رابطه µ پرمابلیته هسته و یا قابلیت نفوذپذیری هسته بر حسب هانری است و نشان دهنده توانایی هسته در متمرکز کردن خطوط میدان مغناطیسی در درون هسته است. پرمابلیته همه اجسام را نسبت به پرمابلیته هوا می سنجند. به این ترتیب که پرمابلیته هوا را یک فرض کرده و پرمابلیته دیگر اجسام را نسبت به آن می سنجند. یعنی به هر جسمی یک عدد به نام ضریب پرمابلیته نسبت می دهند که این عدد نشان دهنده این است که پرمابلیته این جسم چند برابر پرمابلیته هواست و از ضرب این عدد در پرمابلیته هوا، پرمابلیته آن جسم بدست می آید. در رابطه فوق همچنین A سطح مقطع هسته بر حسب متر مربع ،N تعداد دور سیم پیچ و l طول سیم پیچ بر حسب متر می باشد.
با توجه به مطالب فوق ، ولتاژ القا شده در سیم پیچ از رابطه زیر بدست می آید .
یعنی میزان ولتاژ القایی برابر است با حاصلضرب اندوکتانس سیم پیچ در تغییرات لحظه ای جریان نسبت به زمان.
اما زمانی که یک سیم پیچ در یک مدارDC، قرار می گیرد به دلیل ثابت بودن میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ ، ولتاژی در دو سر سیم پیچ القا نمی شود و تنها تأثیر آن در مدار، در لحظات باز و بسته شدن مدار می باشد که در این زمانها ، ولتاژی در دو سر سیم پیچ القا می شود بطوری که با افزایش و کاهش جریان در سیم پیچ مخالفت می کند.البته خود سیم پیچ یک مقاومت اهمی نیز دارد که به دلیل ناچیز بودن مقدار آن معمولاً از آن صرفنظر می شود، اما زمانی که یک سیم پیچ در یک مدار AC، قرار می گیرد به دلیل متغیر بودن میدان مغناطیسی اطراف سیم پیچ، همواره یک ولتاژ القایی متغیر که نسبت به ولتاژ داده شده به سیم پیچ 180 درجه اختلاف فاز دارد در دو سر سیم پیچ ایجاد می شود که این ولتاژ القایی همواره سبب کاهش جریان می گردد درست مانند اینکه یک مقاومت اهمی در مدار وجود دارد و جریان را تضعیف می کند. این مقاومت سیم پیچ در برابر جریان را مقاومت القایی سیم پیچ می گویند و آن را با XL، نمایش می دهند مقدار مقاومت القایی به اندوکتانس سیم پیچ و فرکانس جریان عبوری از سیم پیچ بستگی دارد. مقدار مقاومت القایی از رابطه زیر بدست می آید.که در این رابطه XL مقاومت القایی سیم پیچ بر حسب اهم، 2π عدد ثابت،F فرکانس جریان عبوری از سیم پیچ بر حسب هرتز و L اندوکتانس سیم پیچ بر حسب هانری است .
شکل زیر پراکندگی میدان مغناطیسی اطراف یک سیم پیچ را نشان می دهد:
شکل زیر هم جهت جریان عبوری از سلف، سیم پیچ با هسته هوا را نشان می دهد:
مقدار القایی لحظه ای از رابطه زیر بدست می آید:
اتصال سیم پیچ ها به صورت سری یا موازی: اگر تعدادی سیم پیچ را همانند شکل زیر به صورت سری به یکدیگر وصل کنیم، اندوکتانس کل برابر مجموع اندوکتانس های موجود در مدار خواهد بود. یعنی داریم:
در این رابطه t ار کلمه total به معنای کل، گرفته شده است.
به عنوان مثال اگر در شکل بالا،L1=2mH و L2=3mH و L3=5mH باشند مقدار اندوکتانس کل چقدر است؟
بنابراین مقدار اندوکتانس کل برابر با 10mH، می باشد.
همچنین در این حالت مقاومت القایی کل نیز برابر مجموع مقاومت های القایی تمامی سیم پیچ ها خواهد بود. یعنی داریم:
حال اگر سیم پیچ ها مطابق شکل زیر به صورت موازی به هم وصل شوند، اندوکتانس کل از رابطه زیر محاسبه می شود.
همانطور که از رابطه بالا مشاهده می شود در این حالت اندوکتانس کل، از تک تک اندوکتانس های سیم پیچ های مدار کمتر است.
به عنوان مثال اگر داشته باشیم L1=1mH - L2=4mH - L3=5mH مقدار اندوکتانس کل چقدر است؟
بنابراین مقدار اندوکتانس معادل برابر 690uH است که این مقدار از اندوکتانس تک تک سلف ها کمتر است.
همچنین در این حالت مقاومت القایی معادل از رابطه زیر بدست می آید.
که این رابطه نیز نشان می دهد که در این حالت مقاومت القایی کل، از مقاومت القایی تک تک سیم پیچ ها کمتر است.
البته روابط بالا در صورتی برقرار هستند که بین سیم پیچ ها، القای متقابل وجود نداشته باشد. القای متقابل زمانی به وجود می آید که دو سیم پیچ طوری در نزدیکی یکدیگر قرار گیرند که میدان مغناطیسی متغیر تولید شده توسط هر یک از سیم پیچ ها، سیم پیچ دیگر را قطع کند و سبب تغییر میدان مغناطیسی آن سیم پیچ و در نتیجه تغییر اندوکتانس و ولتاژ القا شده در آن گردد. در این صورت روابط مربوط به اندوکتانس و مقاومت القایی که در بالا بیان شد، صادق نبوده و نیاز به تغییراتی پیدا می کنند. برای مشخص کردن میزان القای متقابل بین دو سیم پیچ، پارامتری به نام اندوکتانس متقابل به این صورت تعریف می شود که هرگاه جریانی با نرخ تغییر یک آمپر بر ثانیه، ولتاژی برابر با یک ولت در سیم پیچ القا کند، اندوکتانس متقابل دو سیم پیچ برابر با یک هانری می باشد. مقدار اندوکتانس متقایل دو سیم پیچ بستگی به اندوکتانس هر یک از سیم پیچ ها و همچنین ضریب کوپلاژ بین دو سیم پیچ دارد و از رابطه زیر بدست می آید .
که در این رابطه L1 و L2 اندوکتانس های هر یک از دو سیم پیچ و K ضریب کوپلاژ است. ضریب کوپلاز پارامتری بدون واحد است که می تواند مقداری بین صفر و یک داشته باشد. هرگاه کلیه خطوط میدان مغناطیسی ایجاد شده توسط یک سیم پیچ، از سیم پیچ دیگر عبور کند مقدار K برابر یک و چنانچه دو سیم پیچ کاملاً از هم دور باشند و یا طوری قرار گرفته باشند که خطوط میدان مغناطیسی هیچ یک از آنها از دیگری عبور نکند، مقدار K صفر خواهد بود.
این شکل برش داده شده یک ترانس و
نحوه قرار گیری سیم پیچ ها و عایق ها
را نشان می دهد:
شکل جدید سلف ها در مدارات دیجیتال :
امروزه در برخی از مدارات دیجیتال بدلیل استفاده مکرر از سلف ها با مقدار مشخص و کوچک تر شدن مدارات الکترونیکی، از نوعی سلف های آماده که شبیه مقاومت می باشند استفاده می کنند، که برای نشان دادن مقدار شان از کد های رنگی مانند مقاومت ها بهره می گیرند.این سلف ها نیز بصورت SMD، هم ساخته می شوند، اگر چنین نبود تلفن های همراه امروزی بسیار بزرگتر از ابعاد امروزی بودند. راه دیگری هم برای کوچک کردن ابعاد برد الکترونیکی که در آن از سلف بهره گرفته شده وجود دارد که آن ترسیم کردن سلف ها برروی مس فیبرمدارچاپی می باشد.
تشخیص معیوب بودن سلف یا سیم پیچ ها:
در انواع مختلف سلف ها برای تشخیص سالم بودن یا سوختن آنها می شود از شکل ظاهری آنها به معیوب بودنشان پی برد. به یاد دارید که برای ساختن سلف ها از نمره های مختلف سیم مسی روکش دار استفاده می شود، این روکش در برابر جریان و حرارت بالا با توجه به نمره سیم مقاوم است اما امکان دارد بر اثر کارکرد طولانی مدت یا درجه حرارت بالاتر از میزان تحمل روکش یک سیم آسیب ببیند و باعث بهم ریختن میدان مغناطیسی سلف ها یا ترانس ها شود، این حالت معمولاً برای سلف های که در منابع تغذیه سوئیچینگ استفاده می شوند، یا انواع مختلف ترانس های افزاینده یا کاهنده روخ می دهد.
در این حالت معمولاً اگر سلف باشد می شود از شکل ظاهری آن به معیوب بودنش پی برد زیرا سیم سلف یا بوبین در این وظیعت تغییر رنگ داده و تیره می شود. با تعویض آن با سلف یا سیم جدید می شود رفع عیب کرد، ممکن است که سلف آماده در بازار پیدا نشود باید بصورت دست ساز آن را بسازید در این حالت دقت کنید چون یک میلی متر خطا در هنگام پیچاندن سیم پیچ ممکن است باعث کارنکردن مدار مورد نظر شود. در ترانسفورماتور ها ممکن است آسیب دیدگی در زیر لایحه های سیم پیچ مخفی شده باشد در این حالت باید توسط مولتی متر ترانس مورد نظر را بررسی نمود، ابتدا کلید سلکتور مولتی متر را برروی وضعیت بررسی اتصال کوتاه یا همان بوق قرار داده دوسیم آن را به سر سیم های خارج شده از ترانس وصل نمایید قبلاً اتصال برق یا تغذیه ترانس را قطع کنید تا به مولتی متر شما آسیب نرسد، باید مولتی متر شما اهمی را نشان دهد اگر چنین نبود؟ روکش کاغذی روی ترانس را برداشته و مجدد اتصال سیم های مولتی متر را مستقیم به سر سیم مسی که کمی از روکش آن با شعله کبریت یا فندک برداشته شده متصل نمایید اگر بازهم اهمی نشان داده نشد عیب از داخل سیم پیچ بوده در این حالت اگر ترانس شما جریان بالا بود و ارزش سیم پیچی جدید داشت سیم آسیب دیده را تعویض کنید اگر که نه یک ترانس جدید جایگزین ترانس آسیب دیده کنید چون قیمت این ترانس نو از تعویض سیم پیچ کمتر است.
نسخه ی pdf قابل دانلود این صفحه:
لینک دانلود:
http://s3.picofile.com/file/7368053331/Electronic_Self_Inductor_002_.zip.html
رمز فایل: www.Project-esisis.com
مقاومت الکتریکی (R):
مقاومت عنصر یا قطعه ی الکتریکی است که سبب محدود شدن جریان تولید شده در مدارات الکتریکی می شود. به عبارت دیگر، مقاومت با عبور جریان مخالفت می کند.
واحد مقاومت اُهم (Ω) است و آن را با حرف R نشان می دهند. مقاومت دارای انواع مختلف با ویژگی های خاص است. علامت اختصاری مقاومت به صورت زیر می باشد:
مقدار اهمی مقاومت: مهم ترین مشخصه یک مقاومت مقدار آن است که برحسب اهم (Ω) ، کیلواهم (KΩ) یا مگااهم (MΩ) بیان می شود. مقادیر کیلو و مگا را با این ضرایب می توان به اهم تبدیل کرد:
1KΩ =103 Ω 1MΩ =106 Ω
توان مجاز: ماکزیمم توانی که مقاومت به طور دائم می تواند تحمل کند را توان مجاز گویند. این توان اغلب به صورت حرارت در اطراف مقاومت هدر می رود. ماکزیمم قدرت مجاز، به حرارت محیط، ولتاژ و جریان مقاومت بستگی دارد. مقادیر استاندارد توان مجاز در مقاومت های لایه ی کربنی بصورت شکل زیر می باشد.
مقدار این توان از رابطه ی به دست می آید. برای بالا بردن ضریب اطمینان بهتر است
پس از محاسبه ی توان از مقاومت با توان مجاز بالا تر استفاده نمود.
تلرانس: مقدار واقعی یک مقاومت در عمل با مقدار که به وسیله سازنده قید می شود اختلاف دارد. این اختلاف تلرانس یا درصد خطا نامیده می شود و آن را برحسب درصد بیان می کنند. این خطا در مداراتی که نیاز به دقت بسیار زیادی دارند مانند ولتمتر و... دارای اهمیت بالای می باشد. میزان درصد تلرانس معرف حدّ پایینی و حدّ بالایی مقدار مقاومت است؛ برای مثال اگر یک مقاومت 100 اهم دارای تلرانس 10% باشد دارای مقداری بین 90 تا 100 اهم است. مقاومت ها را برحسب مقدار تلرانس به چهار دسته تقسیم می نمایند:
انواع مقاومت ها: مقاومت های الکتریکی را به این صورت می توان تقسیم بندی نمود:
مقاومت های سیمی توان 2 وات به بالا عموماً در یک محفظه مانند سیمان با مقطع مربع – مستطیل شکل ساخته می شوند و به مقاومت های آجری معروفند. شکل خاص محفظه ی مقاومت های آجری این امکان را فراهم می آورد که برای خنک کردن بتوان آنها را بر روی ورقه ی آلومینیوم که فلزی است خنک کننده (رادیاتور) قرار داد.
نکته: یکی از ویژگی های خوب مقاومت سیمی این است که به هنگام سوختن شعله ور نشده هم چنین پس از سوختن، کاملاً قطع می شود به همین دلیل در بسیاری از مدارها به عنوان مقاومت فیوزی استفاده می شود و به آن مقاومت حفاظتی نیز می گویند. زیرا این مقاومت ها در حالت عادی به صورت یک مقاومت معمولی عمل می کنند و چنان چه جریان عبوری آن از حد معینی بیش تر شود مانند یک فیوز قطع می شوند.
مقاومت های متغیر: مقاومت های متغیر به مقاومت هایی اطلاق می شود که مقدار شان ثابت نبوده و قابل تغییر می باشد.
از این مقاومت در مدارات الکترونیکی به عنوان تشخیص دهنده ی نور (نورسنج) استفاده می شود. ازجمله کاربردهای این مقاومت استفاده ی آن در دوربین های عکاسی و کلید های نوری فتوسل و چشم الکترونیکی است.
واریستور ها به پلاریته ولتاژ اعمال شده وابسته نیستند که این خود مزَیتی برای این نوع مقاومت ها محسوب می شود زیرا برای استفاده در مدارات AC بسیار مناسب هستند.
از جمله کاربردهای این مقاومت عبارت اند از:
الف- تثبیت کننده های ولتاژ: در مدار شکل زیر با تغییر ولتاژ ورودی ولتاژ خروجی Vout ثابت می ماند زیرا اگر ولتاژ ورودی افزایش یابد مقاومت VDR کم می شود و جریان عبوری از مدار را زیاد می کند. زیرا شدت جریان باعث افزایش افت ولتاژ دوسر مقاومت R می شود، به این ترتیب ولتاژ اضافی ورودی در دوسر R ظاهر می شود Vout را ثابت نگه می دارد.
ب- حفاظت مدارها در مقابل اضافه ولتاژ ها در اثر قطع و وصل کلید: در هنگام قطع و وصل کلید، جریان مدار تغییر می کند و ولتاژ القایی زیادی توسط سیم پیچ ایجاد می شود. این ولتاژ مقدار اهم VDR را کم می کند و مدار از طریق VDR بسته می شود و کلید را در مقابل ولتاژ القایی سلف حفاظت می کند.
استانداردهای مقاومت:
قطعات تولیدی کارخانجات مختلف ممکن است در نقاط مختلف جهان استفاده شود؛ از این رو ضروری است که تمامی آنها به منظور تولید قطعات خود از نظر مقدار و سایر مشخصات از روش ها و استانداردهای خاص پیروی کنند. معمول ترین آن استاندارد اروپایی است که با حروف ( E ) مشخص می شود. این استاندارد خود شامل سری های مختلفی به شرح زیر است:
سری E 6 - این سری دارای 6 قسمت و تلرانس مقاومت های 20 درصد است.
سری E 12 - این سری دارای 12 قسمت و تلرانس مقاومت های 10 درصد است.
سری E 24 - این سری دارای 24 قسمت و تلرانس مقاومت های 5 درصد است.
هر یک از سه سری شامل اعدادی هستند که به آن ها ( اعداد پایه ) می گویند و با ضرب یا تقسیم اعداد هر سری در مضارب 10 می توان مقادیر مختلفی از این سری ها را به دست آورد. برای مثال، با داشتن عدد پایه 1.5 می توان به مقاومت های که در این سری ها ساخته می شوند.
0.15Ω - 15Ω - 150Ω - 1500Ω - 15kΩ - 150kΩ- 15MΩ پی برد
تشخیص مقدار اهم مقاومت ها:
مقدار اهم مقاومت ها به سه روش مشخص می شوند که عبارت اند از: 1- نوارهای رنگی، 2- رمزهای عددی و 3- نوشتن مقدار مقاومت.
روش چهار نواری که معمول تر هم است برای تعیین مقاومت های با تلرانس 2% به بالا استفاده می شود. در این روش از دو رنگ اول برای عدد، رنگ سوم برای ضریب و رنگ چهارم برای تلرانس استفاده می شود. چنانچه مقاومت رنگ چهارم نداشته باشد بی رنگ محسوب شده و تلرانس آن را 20% در نظر می گیریم. روش پنج نواری نیز برای مقاومت های دقیق و خیلی دقیق، تلرانس کم تر از 2% استفاده می شود.
باید توجه نمود که رنگ نوار اول هرگز سیاه نیست و در ضمن اگر نوار رنگی معرف ضریب طلایی باشد ضریب 0.1 و اگر نقره ای باشد ضریب 0.01 است.
مثال: باتوجه به جدول کدها ی رنگی مقدار اهم و تلرانس مقاومت را تعیین کنید:
حلَ : 15x 0.01 = 0.15Ω ±%5
در این روش حرف اول ضریب و حرف دوم تلرانس بوده، چنان چه مقدار عددی دارای ممیز باشد از همان حروف به منظور ممَیز استفاده می شود.
مثال: مقدار و تلرانس مقاومتی که بصورت رمز بر روی آن کد 5R6K نوشته شده چه قدر است؟
R= 5.6Ω ±%10
نمونه ای از این روش در شکل زیر آورده شده معمولاً در مقاومت های Array و مقاومت های Resistor Network و مقاومت های SMD استفاده می شود نحوه سیم بندی داخل این مقاومت ها در شکل های مداری زیر آورده شده است:
مقاومت صفر اهم:
نوعی دیگر از مقاومت ها وجود دار که معمولاً بعنوان سیم پل (جامپر) استفاده می شوند در مدارات دیجیتال، همچنین می شود از آنها بعنوان فیوز fuse استفاده نمود.
تشخیص معیوب بودن مقاومت ها:
در انواع مختلف مقاومت ها برای تشخیص سالم بودن یا سوختن آنها از مولتی متر دیجیتال یا آنالوگ استفاده می شود، ابتدا کلید سلکتور مولتی متر را برروی وضعیت بررسی اتصال کوتاه یا همان بوق قرار داده دوسیم آن را به دو پایه مقاومت متصل نموده اگر بوق بصورت مکرر به صدا در آمد و مقاومت نشان داده شده کمتر از مقدار کد رنگی روی مقاومت باشد این مقاومت آسیب دیده است، ولی معمولا مقاومت ها در هنگام سوختن اتصال داخلی آنها قطع می شود مانند شکل زیر :
گاهی هم وجود دارد که مقاومت نیم سوز شده و جریان بصورت لحظه ای باعث سوختن آن شده در این موارد نمی شود از روی شکل ظاهری مقاومت تشخیص داد که سالم است یا سوخته در این موارد از روش بالا استفاده می نماییم، همیشه مقاومت بصورت شکل بالا آسیب نمی بیند بلکه رنگ روکش آن تغییر رنگ داده بصورت دودی می شود. ممکن است که مقاومت در هنگام آسیب دیدن از وسط ترکیده و از مدار هم جدا شود معمولاً در مقاومت های SMD این حالت روخ می دهد.
در هنگام جایگزین کردن این نوع مقاومت های سوخته بعلت آسیب دیدن لایه رنگها تشخص مقدار این مقاومت مشکل شده و باید به نقشه مداری دستگاه مورد نظر رجوع کرد، یا در مدارات دیجیتال از مقاومت های متظاهرکه معمولاً تکراری می باشد استفاده نمود. یا بوسیله تشخیص دادن وظیفه آن بخش از مدار مقاومت مورد نظر را جایگزین نمود.
نسخه ی pdf قابل دانلود این صفحه:
لینک دانلود:
http://s3.picofile.com/file/7368052682/Electronic_Resistor_001_.zip.html
رمز فایل: www.Project-esisis.com
راھنمای دانلودگزارش خرابی لینک
خبرنامه وب سایت:
آمار وب سایت:
بازدید دیروز : 105
بازدید هفته : 493
بازدید ماه : 172
بازدید کل : 301480
تعداد مطالب : 828
تعداد نظرات : 12
تعداد آنلاین : 1
<-PollItems->
|
||